هشدار برای جلوگیری از خسارات سرمازدگی به بخش کشاورزی آذربایجان شرقی

به گزارش خبرگزاری بسیج از آذربایجان شرقی،  شهرام شفیعی در گفتگو با خبرنگاران با اشاره به صدور هشدار نارنجی اداره‌کل هواشناسی، نسبت به وقوع سرمازدگی، رگبار، تگرگ، کاهش دما تا منفی ۳ درجه در بخش عظیمی از استان و خسارات احتمالی به محصولات زراعی و باغی هشدار داده و افزود: از ظهر دوشنبه 25 فروردین تا اوایل پنجشنبه 28 فروردین، با توجه به فعالیت متناوب سامانه بارشی و از بامداد روز چهارشنبه 27 فروردین تا ظهر روز شنبه 30 فروردین کاهش محسوس دما تا منفی3 درجه ( از ساعت 3 تا 6 صبح) ، رگبار باران و رعدوبرق (در نواحی سردسیر و مرتفع بارش برف و مه، کاهش دید)، آبگرفتگی و سیلابی شدن، گرد و خاک، احتمال خسارت به محصولات باغی و زراعی در اثر سرمازدگی، بارش تگرگ،  وزش باد و تندبادهای لحظه ای پیش بینی می‌شود.
وی با بیان اینکه سرمازدگی بهاره یکی از چالش‌های فصلی باغداران است که در اثر افت ناگهانی دما به زیر صفر درجه سانتی‌گراد و عبور از دمای بحرانی تحمل درختان، موجب از بین رفتن شکوفه‌ها و در نتیجه خسارت جدی به محصولات آتی می‌شود افزود: برای مقابله با این پدیده در کوتاه‌مدت ، استفاده از بخاری‌های باغی، سوزاندن برگ‌ها و شاخه‌های خشک و همچنین سوزاندن گازوئیل در قوطی‌های چهارلیتری در فاصله ۱ تا ۳ متری از سایه‌انداز درختان یا استفاده  از پارافین که علاوه بر تولید گرمای بیشتر، آسیب کمتری به محیط‌ زیست وارد می‌کند.
شفیعی با بیان اینکه کشاورزان لازم است از انجام هرس شدید خودداری کنند چرا که هرس مقاومت درخت را نسبت به سرما کاهش می‌دهد و افت جزئی دما می‌تواند منجر به یخ‌زدگی کامل شاخه‌ها و شکوفه‌ها شود افزود: استفاده از کود فروت‌ست در زمان گلدهی و حتی پیش از آن نیز از اقدامات مهم است. این کود به افزایش مقاومت شکوفه‌ها در برابر سرما کمک می‌کند و عناصر بور و زینک (روی) از نیازهای اصلی درختان در شرایط تنش سرمایی هستند.
وی با اشاره به نقش مدیریت علف‌های هرز گفت: حذف علف‌های هرز و گیاهان پوششی در سطح خاک باغات موجب افزایش دمای سطحی خاک و کاهش احتمال بروز سرمازدگی می‌شود.
شفیعی در ادامه از گلخانه‌داران خواست تا اقدامات پیشگیرانه همچون بازبینی و کنترل کامل سیستمهای گرمایشی، گرم نگه داشتن فضای داخلی سالنها، جلوگیری از انباشت برف روی پوشش‌ها برای پیشگیری از تخریب سازه‌ها، جلوگیری از یخ‌زدگی مخازن سوخت و مواد تغذیه، اطمینان از تأمین سوخت جایگزین در صورت قطع گاز و همچنین گرم نگه‌داشتن بستر کشت و مواد اولیه در مراکز تولید قارچ خوراکی را بعمل آورند.
وی با بیان اینکه عایق‌بندی لوله‌های آب و سوخت و تخلیه کامل لوله‌های آبرسانی الزامی است تأکید کرد: با توجه به پیش‌بینی افت شدید دما در بازه زمانی بامداد چهارشنبه تا ظهر شنبه، اقدامات فوری و مؤثر باغداران و گلخانه‌داران در این روزها می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در حفظ محصولات کشاورزی استان داشته باشد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان آذربایجان شرقی فعال‌سازی سیستم‌های ضد تگرگ در باغات را یکی از اقدامات ضروری در روزهای آینده دانست و  افزود: با توجه به ناپایداری‌های جوی، کشاورزان باید از سم‌پاشی مزارع و باغات علیه علف‌های هرز، آفات و بیماری‌های گیاهی در روزهای آتی خودداری کنند، چرا که بارندگی و تغییرات دمایی می‌تواند اثربخشی سموم را کاهش داده و حتی موجب بروز خسارت شود.  
وی همچنین مدیریت صحیح آبیاری پیش از بارندگی را ضروری دانست و افزود: رعایت زمان‌بندی مناسب آبیاری می‌تواند از اشباع خاک و بروز مشکلات ریشه‌ای جلوگیری کند.  
شفیعی با بیان اینکه کشاورزان عزیز بایستی استفاده از ترکیبات تغذیه‌ای تقویت‌کننده مقاومت گیاه در برابر تنش‌های محیطی با راهنمایی کارشناسان جهاد کشاورزی شهرستان‌ها را در دستور کار خود قرار دهند تا گیاهان در برابر سرمای پیش‌بینی‌شده آمادگی کافی داشته باشند اظهار کرد: آبیاری مزارع به دلیل کاهش دمای خاک باید متوقف شود و با توجه به بارندگی پیش‌بینی‌شده در شمال و شمال‌شرق استان، این بارش‌ها معادل یک نوبت آبیاری مؤثر خواهند بود.  
وی با بیان اینکه در مناطق کوهستانی و مرتفع، مصرف کود سرک در آستانه بارندگی ممنوع است، چرا که می‌تواند دمای خاک را کاهش دهد ادامه داد: بلافاصله پس از بارندگی و در صورت امکان ورود به مزرعه، باید اقدام به کودپاشی شود. در مناطق غیرکوهستانی، مصرف کود سرک نه‌تنها بلامانع، بلکه ضروری است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: برای جلوگیری از سیلاب، مسیرهای منتهی به مزارع باید بررسی و مسدود شوند، اما در مزارع شور با EC بالا، هدایت آب به داخل مزرعه مفید ارزیابی می‌شود.  
شفیعی درباره وضعیت مزارع سیب‌زمینی نیز گفت: در مزارعی که گیاه سبز کرده، احتمال خسارت وجود دارد. بنابراین قطع آبیاری، خودداری از مصرف کود سرک، استفاده از روکش‌های پلاستیکی و در صورت امکان، اجرای مه‌پاشی بین ساعات ۳ تا ۶ صبح، توصیه می‌شود.  
وی انتقال محصولات به انبارهای استاندارد، اجتناب از توقف در حاشیه رودخانه‌ها و مسیل‌ها، احتیاط در عبور از مناطق خطرناک، آماده‌سازی دامداری‌ها در برابر باد و صاعقه، پاک‌سازی دهانه پل‌ها و لایروبی کانال‌ها، جلوگیری از جابه‌جایی عشایر، محدود کردن فعالیت‌های عمرانی و پرهیز از پارک خودروها کنار درختان فرسوده و سازه‌های نیمه‌کاره را از جمله دیگر اقدامات ضروری در روزهای پیش‌رو عنوان کرد.
شفیعی بر لزوم بازنگری در محل نصب لوله‌های انتقال آب آبشخور دام‌ها در روستاها از نظر پایداری و موقعیت استقرار تأکید کرد و افزود: با توجه به احتمال تخریب راه‌های مواصلاتی در مناطق کوهستانی، ضروری است واحدهای دامداری اقلام ضروری خود را برای حداقل یک هفته ذخیره‌سازی کنند. همچنین زیرساخت‌های انرژی و مخابرات باید مورد بررسی قرار گرفته و تیرهای برق در محدوده دامداری‌ها برای جلوگیری از خطرات احتمالی از جمله برق‌گرفتگی دام‌ها ایمن‌سازی شوند همچنین از نگهداری دام در فضای باز و مسیر سیلاب‌ها نیز باید اکیداً پرهیز شود و موانع مناسب در بستر رودخانه‌ها برای جلوگیری از طغیان و تخریب اماکن دامی نصب گردد.
وی در خاتمه با اشاره به تهدید سرمای ناگهانی و تگرگ برای کلنی‌های زنبورعسل، تأکید کرد: کندوها نباید در مسیر سیلاب قرار گیرند و حتماً با پوشش برزنتی یا چادر محافظت شوند و لازم است کندوها در سطحی بالاتر از زمین قرار گرفته، از نفوذ آب به داخل جلوگیری شود و در صورت افت دما، تغذیه کمکی مناسب به کلنی‌ها داده شود. همچنین زنبورداران باید با دقت شرایط آب و هوایی را رصد کرده و در ایام سرد از بازدید و باز کردن کندوها خودداری کنند.
احتمال وقوع سرمازدگی محصولات کشاورزی در بیشتر مناطق استان به ویژه شهرستانهای اهر، کلیبر، هوراند، ورزقان و خداآفرین و همچنین شهرستانهای هشترود، چاراویماق، میانه، سراب، جلفا، تبریز ، مرند و... وجود دارد.